Systeemdenken

Wist je dat?
Belgen en Nederlanders zijn niet bereid om te werken voor 1 euro per dag. In Bangladesh is dat het minimumloon.

Het is logisch dat je als enkeling, of je nu NGO, designer, retailer, producent of zelfs consument bent, geen verandering teweeg kan brengen in een heel systeem. In elk gesprek over duurzaamheid komt dit kip of het ei-verhaal naar boven. De enige conclusie is dat niemand het recht heeft om een volger te zijn, of de expliciete plicht om de first mover te zijn. We zullen het samen moeten doen; liefst tegelijkertijd en in overleg.

DUS, WAT KAN IK DOEN?

Het lijkt misschien evident, maar in realiteit is het dat niet. De modesector is het (nog) niet gewend om nauw samen te werken, al gaat het stilaan wel de goede kant uit. Tegelijkertijd ontstaat er een grotere bewustwording bij klant en maatschappij.

Bewustwording en een wil om te veranderen zijn basisvoorwaarden. Maar wat zijn de andere vereisten die een omslag in het hele systeem mogelijk maken? En hoe kan jij je als ondernemer hierop voorbereiden?

Het is van belang om te weten wie er allemaal meespeelt in jouw verhaal. Producenten, makers, ontwerpers, verkopers, recyclers, maar ook de overheid, investeerders, klanten of onderzoekers … ze hebben allemaal een impact op je uiteindelijke product, hoe klein ook. Als je goed kijkt, zie je verbanden die je voordien niet zag en kan je makkelijker aanpassingen doorvoeren naar impact, afhankelijkheden en dergelijke. Wees goed op de hoogte van trends die op je afkomen en zoek uit waar je die het eerst zal voelen. Transparantie en open communicatie tussen de partijen zal dus alleen maar helpen om snel inzichten te krijgen en verandering teweeg te brengen.

In een ketensysteem wijzen we soms graag naar de andere als rem op verandering. Vaak betert dit als er wordt samengezeten en men ontdekt dat het probleem structureel is of kan opgelost worden door beter samen te werken. Het is belangrijk om bij samenwerking en co-creatie een gevoel van vertrouwen te hebben en een gemeenschappelijke taal te spreken.

In de circulaire economie gaat het over anders produceren en produceren voor een betere toekomst, waarbij materialen en grondstoffen zo lang mogelijk blijven circuleren, meerdere levens kennen en daarbij zo min mogelijk schade berokkenen aan hun omgeving. Meer  zelfs; ze moeten een positief effect hebben op hun omgeving. Daarom is maatschappelijk verantwoord ondernemen, sociaal ondernemen, of corporate social responsibility een evidentie binnen het circulaire denken.

Daarnaast bestaat een keten natuurlijk uit schakels die met elkaar verbonden moeten worden. Het zijn deze verbindingen (zoals logistiek, transport, of andere praktische dingen die je nu eenmaal nodig hebt in de modeketen), waar je ook een verschil kan maken.